Ujednolicenie sposobu postępowania przy podawaniu konsumentom informacji na temat żywności. Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) Nr 1169/2011

Z dniem 13 grudnia 2014 r. zacznie obowiązywać rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) Nr 1169/2011 z dnia 25 października 2011 r. w sprawie przekazywania konsumentom informacji na temat żywności, zmiany rozporządzeń Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1924/2006 i (WE) nr 1925/2006 oraz uchylenia dyrektywy Komisji 87/250/EWG, dyrektywy Rady 90/496/EWG, dyrektywy Komisji 1999/10/WE, dyrektywy 2000/13/WE Parlamentu Europejskiego i Rady, dyrektyw Komisji 2002/67/WE i 2008/5/WE oraz rozporządzenia Komisji (WE) nr 608/2004 (‘Rozporządzenie 1169/2011’).

  1. Na wstępie należy podkreślić, że w związku z ustrojem Unii Europejskiej Rozporządzenie 1169/2011 będzie obowiązywało w całości i wprost we wszystkich państwach członkowskich.Pierwszym celem przedmiotowego rozporządzenia jest ujednolicenie sposobu postępowania przy podawaniu konsumentom informacji na temat żywności. Rozporządzenie ma wspomóc ochronę zdrowia konsumentów i zagwarantować im prawo do informacji poprzez zapewnienie odpowiedniego systemu informowania o spożywanej przez nich żywności. Bowiem na wybory dokonywane przez konsumentów mogą wpływać m.in. względy zdrowotne, ekonomiczne, środowiskowe, społeczne i etyczne. Natomiast drugim jest, uproszczenie przepisów, realizacja gwarancji pewność prawa i ograniczenie obciążeń administracyjnych.Zgodnie z ustaleniami Białej Księgi Komisji z dnia 30 maja 2007 r. zatytułowanej ‘Strategia dla Europy w sprawie zagadnień zdrowotnych związanych z odżywianiem, nadwagą i otyłością’ społeczeństwo Unii Europejskiej jest zainteresowane zależnością zdrowia od diety i wyborem właściwej diety dostosowanej do potrzeb indywidualnych. Zaobserwowano, że konsumenci czują, że dokonują bardziej świadomego wyboru w momencie gdy posiadają informacje o wartości odżywczej oraz składzie środków spożywczych. Tym samym, znajomość podstawowych zasad żywienia oraz odpowiednich informacji żywieniowych na temat środków spożywczych przyczynią się istotnie do umożliwienia konsumentom podejmowania świadomych wyborów.Zgodnie z art. 44 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia Polska może przyjąć przepisy krajowe, w których zostaną doprecyzowane kwestie udostępniania danych szczegółowych w przypadku środków spożywczych nieopakowanych lub pakowanych w miejscu sprzedaży na życzenie konsumenta, które są oferowane do sprzedaży konsumentom lub zakładom żywienia zbiorowego.
  1. Rozporządzenie 1169/2011 określa przede wszystkim ogólne zasady, wymogi i zakresy odpowiedzialności dotyczące informacji na temat żywności, a w szczególności etykietowania żywności.W sensie podmiotowym dotyczy podmiotów działających na rynku spożywczym na wszystkich etapach łańcucha żywnościowego oraz ma zastosowanie do usług gastronomicznych świadczonych przez przedsiębiorstwa transportowe, jeżeli połączenie transportowe rozpoczyna się na terytorium państw członkowskich UE.W sensie przedmiotowym dotyczy wszelkich środków spożywczych przeznaczonych dla konsumenta finalnego, w tym do środków spożywczych dostarczanych przez zakłady żywienia zbiorowego i do środków spożywczych przeznaczonych do dostarczenia do zakładów żywienia zbiorowego.W art. 2.2. zdefiniowano podstawowe pojęcia m .in. czym jest ‘informacja na temat żywności’ ,‘etykieta’ oraz czym jest ‘etykietowanie’. W art. 4 określono szczegółowe zasady dotyczące obowiązkowych informacji na temat żywności, art. 6 wprowadza podstawowy wymóg informowania konsumentów na temat żywności, art. 7 określa ramy rzetelnego, nie wprowadzającego w błąd informowania, przy czym warto podkreślić, że ten obowiązek rozciąga się również na reklamę produktów spożywczych, w końcu art. 9 określa szeroki zakres odpowiedzialności, gdzie podmiotem działającym na rynku spożywczym odpowiedzialnym za informację na temat żywności jest (1) podmiot, pod którego nazwą lub firmą jest wprowadzany na rynek dany środek spożywczy lub – jeżeli ten podmiot nie prowadzi działalności w Unii – (2) importer danego środka na rynek Unii.Dalej rozporządzenie określa sposób prezentacji (miejsce, czytelność oraz wymogi językowe) oraz szczegółowe dane, których podanie jest obowiązkowe, tj. w szczególności informacje o:
    • składzie,
    • oznaczeniach ilościowych składników,
    • sposobie użycia,
    • zawartości alkoholu,
    • wartości odżywczej,
    • kraju pochodzenia,
    • warunkach przechowywania lub warunkach użycia,
    • dacie minimalnej trwałości, terminie przydatności do spożycia i dacie zamrożenia,
    • ilości netto,
    • substancjach lub produktach powodujących alergie lub reakcje nietolerancji,
    • wartości energetycznej,
    • wyrażanie ilości w przeliczeniu na 100 g lub na 100 ml,
    • wyrażanie ilości w przeliczeniu na porcję lub na jednostkową ilość żywności,
  1. Należy podkreślić, że przedmiotowe rozporządzenie należy stosować bez uszczerbku dla dotychczasowych przepisów, w związku z powyższym nadal pozostają w mocy przepisy określające inne obszary nieuregulowane w rozporządzeniu 1169/2011 np. art. 14 rozporządzenia (WE) Nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 28 stycznia 2002 r. ustanawiającego ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołującego Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności oraz ustanawiającego procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności (Dz. Urz. WE L 31z 01.02.2002, str. 1, z późn. zm.; Dz. Urz. Polskie wydanie specjalne, rozdz. 15, t. 6, str. 463, z późn. zm.) zgodnie z którym producenci informują o niezamierzonych pozostałościach substancji alergennych z wykorzystaniem różnych określeń, np.: ‘może zawierać śladowe ilości…’. Ponieważ w prawie wspólnotowym nie ma definicji, która wskazywałaby jaka ilość substancji alergennej może być uznana za ‘ilość śladową’, dopuszczalne jest zamieszczenie informacji ‘może zawierać …’ \ ‘możliwa obecność …’. Ta sama zasada dotyczy również pojęć zdefiniowanych we innych aktach prawnych UE, takich jak „żywność”, „prawo żywnościowe”, „przedsiębiorstwo spożywcze”, „podmiot działający na rynku spożywczym”, „handel detaliczny”, „wprowadzenia na rynek” i „konsument finalny” odpowiednio art. 2 i art. 3 pkt 1, 2, 3, 7, 8 i 18 rozporządzenia (WE) nr 178/2002;

 


Autor: Andrzej Chudy, Kancelaria KONDRAT i Partnerzy

biuro@kondrat.pl


źródło zdjęcia: www.freeimages.com