Oznaczenie „PRODUKT POLSKI” na etykietach środków spożywczych ma szczególne znaczenie zarówno dla przedsiębiorcy, którego celem jest wyróżnienie się na krajowym rynku, jak i dla konsumenta kierującego się podczas swoich decyzji zakupowych gospodarczym patriotyzmem. Jakie warunki musi spełniać żywność, by mogła być oznakowana jako „PRODUKT POLSKI”? Czy znak ten możne być stosowany w zestawieniu z inną szatą graficzną niż przewidzianą w rozporządzeniu? I czy używanie znaku „PRODUKT POLSKI” na etykietach środków spożywczych jest darmowe?
Aby ułatwić konsumentom identyfikację produktów wytworzonych z polskich surowców, Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi opracowało do dobrowolnego zamieszczania w oznakowaniu środków spożywczych znak „PRODUKT POLSKI” i zasady jego stosowania. Zgodnie z ustawą o zmianie ustawy o jakości handlowej artykułów rolno- spożywczych produkty opatrzone tą informacją muszą spełniać określone wymagania.
Produkty nieprzetworzone, czyli podstawowe produkty rolne, mogą zostać oznakowane informacją „PRODUKT POLSKI”, jeżeli produkcja, uprawa lub hodowla, w tym zbiory, dojenie w przypadku krów, owiec i kóz odbyła się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. W przypadku mięsa dodatkowo wymaga się, aby zostało ono pozyskane ze zwierząt urodzonych, chowanych i ubitych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, a w przypadku produktów pochodzenia zwierzęcego innych niż mięso (czyli masła czy mleka), konieczne jest, aby zostały one pozyskane od zwierząt, których chów odbywa się na terytorium Polski.
Produkty przetworzone również mogą być oznaczane jako „PRODUKT POLSKI”, pod warunkiem, że ich przetworzenie odbyło się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, a wszystkie ich składniki nieprzetworzone spełniają wcześniej wskazane wymagania dla produktów nieprzetworzonych, które mogą zostać oznakowane informacją „PRODUKT POLSKI”. Co istotne w przypadku produktów przetworzonych ustawodawca dopuszcza użycie importowanych składników (np. przypraw, bakalii) w ilości do 25% łącznej masy wszystkich składników w chwili ich użycia do wyprodukowania tego produktu (z wyłączeniem użytej wody), pod warunkiem, że składniki te nie są wytwarzane w kraju – czyli mówiąc wprost, nie można ich zastąpić takimi samymi składnikami, które mógłby być wyprodukowane w kraju. Można zatem używać np. określonych przypraw lub kakao z importu, ale tylko dlatego, że nie jest ono wytwarzane na terenie Polski.
Każdy producent, którego produkty spełniają ustawowe wymagania, może posługiwać się oznaczeniem „PRODUKT POLSKI”. Należy podkreślić, że jego stosowanie ma charakter dobrowolny. Wzór znaku graficznego zawierającego informację „Produkt polski” określają przepisy rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 16 grudnia 2016 r. w sprawie wzoru znaku graficznego zawierającego informację „PRODUKT POLSKI”.
Z ustawy z dnia 4 listopada 2016 roku o zmianie ustawy o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych wynika, że artykuły rolno-spożywcze, które są oznakowane znakiem graficznym zawierającym informację „PRODUKT POLSKI” niezgodnym z wzorem określonym w przepisach wydanych na podstawie ustawy zmienianej, mogą pozostawać w obrocie do 31 grudnia 2017 roku.
Zatem, zgodnie z zapisami ustawy od 1 stycznia 2018 r. nie można posługiwać się znakiem „PRODUKT POLSKI” w odmiennej szacie graficznej niż oficjalna.
Warto zaznaczyć, że nie ma żadnych podmiotów certyfikujących czy przydzielających prawo do korzystania ze znaku „PRODUKT POLSKI”. Zatem, by móc stosować omawiane oznaczenie wystarczy jedynie spełniać wymagania określone we wcześniej wspomnianym rozporządzeniu, a samo znakowanie nie wiąże się z żadnymi dodatkowymi kosztami czy skomplikowanymi procedurami urzędowymi.
Konsumenci powinni być również świadomi, czego znak „PRODUKT POLSKI” nie potwierdza. Warto wiedzieć, że o ile produkty spożywcze są wytwarzane w Polsce, to znak „PRODUKT POLSKI” mogą stosować nie tylko firmy z wyłączenie polskim kapitałem, ale również wszystkie inne firmy działające na terytorium RP niezależnie od tego, czy dominuje w nich kapitał niemiecki, hiszpański, czy włoski. Dlatego, jeśli konsument zwraca uwagę nie tylko na to, gdzie dany produkt został wyprodukowany i z jakich składników, ale również kto ten produkt wytworzył, to oprócz znaku „PRODUKT POLSKI” warto dodatkowo poszukać informacji o firmie producenta.
Jeśli zmagacie się Państwo z problematyką znakowania środków spożywczych i potrzebują pomocy w tym zakresie to zapraszamy do kontaktu z Kancelarią KONDRAT i Partnerzy za pośrednictwem adresu mailowego: prawozywnosciowe@kondrat.pl. Z pewnością pomożemy rozwikłać wszelkie niejasne kwestie!
Autor: Kinga Krent– Kancelaria KONDRAT i Partnerzy, biuro@kondrat.pl